Hodowla traszek Pachytriton sp.
Wstęp: Rodzaj Pachytriton obejmuje od trzech do czterech gatunków (systematyka w tym momencie nie jest jeszcze dość jasna, ze względu na brak przeprowadzenia wyczerpujących badań), występujących na terenie Chin, w południowo-wschodniej Azji. Są to:
- - Pachytriton archospotus
- - Pachytriton brevipes
- - Pachytriton granulosus (status jest niejasny i pod tym gatunkiem kryć się może kilka nieopisanych jeszcze taksonów)
- - Pachytriton labiatus (ten gatunek również może obejmować więcej niż jeden takson)
Są to średnie lub duże traszki, przy czym najmniejszy i jednocześnie najczęściej spotykany w hodowli jest P. granulosus, u którego występuje dość zmienne ubarwienie i często mylony jest zarówno z uchodzącym za najczęściej spotykanego P. labiatus, jak i z rzadszym P. brevipes, zazwyczaj jednak nieprzekraczając 18 centymetrów, podczas gdy wyżej wymienione gatunki są masywniejsze i większe, a P. archospotus jest już dużą traszką, osiągając 25-30 centymetrów długości, jest jednak bardzo rzadko spotykany.
Traszki z rodzaju Pachytriton zamieszkują zimne górskie strumienie i są przystosowane do spędzania całego życia pod wodą - nawet u świeżo przeobrażonych młodych nie występuje obecny u prawie wszystkich traszek okres życia na lądzie.
Ze względu na środowisko (życie w ubogich pokarm, oligotroficznych wodach) traszki te są bardzo agresywne w stosunku do siebie i najlepiej hodować je pojedynczo, ewentualnie parami.
Miejsce chowu: Ze względu na rozmiary tych płazów, zbiornik jednego dla przedstawiciela rodzaju Pachytriton powinien mieć wymiary 60x30x30, przy czym ważniejsza jest powierzchnia dna, a nie wysokość akwarium. Pachytriton archospotus, ze względu na swoje duże rozmiary, wymaga akwarium o objętości co najmniej stu litrów. Woda w zbiorniku powinna być w pewnym ruchu, by imitować spokojnie płynący strumień - w tym celu w akwarium znajdować musi się filtr (zewnętrzny kanistrowy lub wewnętrzny, ale nie kaskadowy) bądź intensywne napowietrzanie.
W celu wygodnej obserwacji płazów oraz umożliwienia wzrostu roślin (jeśli takowe planujemy) potrzebujemy oświetlenia, najlepsze będą świetlówki T5 lub kompaktowe, tzw. żarówki energooszczędne. Poziom wody nie musi być wysoki, nawet przy 13 cm wody traszki będą dobrze się czuć, z drugiej strony nawet głęboka (30cm i więcej) woda im nie przeszkadza, ponieważ mają silne ogony i bez problemu będą przepływać taką odległość do powierzchni. Większa objętość wody jest zawsze bardziej korzystna, ze względu na stabilność biologiczną i termiczną zbiornika. Temperatura dla tych płazów powinna utrzymywać się w granicach 18-22'C latem (choć w skrajnych przypadkach może sięgać 26 stopni Celsjusza, jednak nie wszystkie traszki mogą to przeżyć) i najlepiej 3-10'C zimą, jednak nie dla wszystkich jest to możliwe do zapewnienia, aczkolwiek okres zimowego ochłodzenia nie jest konieczny, jeśli nie mamy na celu rozmnażania tych traszek.
Do wystroju zbiornika należeć może podłoże (choć można pozostawić i gołe szkło), jednak koniecznie musi ono mieć odpowiednią granulację, by uniknąć zaczopowania przewodu pokarmowego w przypadku połknięcia wraz z pokarmem - musi więc to być drobny piasek kwarcowy, bądź większe kamyki, najlepiej płaskie łupki. Bardzo ważne jest zapewnienie licznych kryjówek - mogą to być ceramiczne doniczki z wydrążonym otworem, stabilne konstrukcje z kamieni i korzeni, kawałki kokosa, ułożone dachówki, pustaki itp. Jeśli zamierzamy hodować dwie traszki, kryjówek musi być jak najwięcej, gdyż każda traszka obiera dla siebie niewielkie terytorium, którego broni, poza tym w porze karmienia traszki stają się dla siebie jeszcze bardziej agresywne, pobudzone zapachem zdobyczy.
Woda w zbiorniku powinna być chłodna, dobrze natleniona i raczej lekko twarda. Na towarzystwo dla traszek nie nadają się ani ryby (chyba, że niewielkie gupiki czy kardynałki, jako pokarm), ani traszki innych gatunków. Do akwarium można wpuścić krewetki karłowate i ślimaki, jednak nie można być pewnym bezpieczeństwa jednych ani drugich - niektóre traszki chętnie zjadają ślimaki, a krewetki nie zawsze są w stanie uciec. Należy też zabezpieczyć akwarium przed ucieczką płazów, bo nawet na pozór niezdolne do poruszania się po lądzie Pachytritony potrafią wspinać się po kablach i gumowych wężach by uciec ze zbiornika i potem uschnąć w jakimś zakurzonym kącie.
Żywienie: Jak wszystkie traszki, Pachytritony są drapieżnikami i jedzą wyłącznie pokarm zwierzęcy - w hodowli zjadają odpowiednio grubą żywą i mrożoną ochotkę, większe larwy komarów, kiełże, ośliczki, prosionki, stonogi, dżdżownice, małe rybki, ponadto szybko uczą się jeść z pęsety, więc można karmić je również świerszczami, karaczanami, larwami moli woskowych, miękkimi mącznikami, kawałkami surowego mięsa i krylem. Są bardzo żarłoczne i zjadają duże ilości pożywienia.
Rozmnażanie: Udany rozród tych płazów należy do rzadkości, choć w zasadzie miał miejsce już wiele razy. Problem leży przede wszystkim w zapewnieniu zimą odpowiednio niskich temperatur, do czego potrzebna jest najczęściej zimna piwnica. Chcąc podstymulować traszki do rozrodu, należy stopniowo obniżać temperaturę wody do 3-5 stopni Celsjusza, równocześnie obniżając poziom wody (najlpiej po prostu pozwolić jej stopniowo wyparować). Po około dwóch miesiącach takiego spoczynku, temperatura powinna stopniowo zacząć wzrastać, a na ogonie samca pojawić się lusterko w formie mniejszej lub większej ilości białych kropek po bokach ogona, kloaka powinna nabrzmieć (u samców P. archospotus kloaka nie powiększa się) a u jej wylotu pojawić się włosopodobne "papillae". Ma wtedy miejsce typowy dla traszek rytuał godowy, podczas którego samiec wabi samicę wachlując ogonem, a ta podążając za nim podejmuje kloaką złożony przez niego na podłożu spermatofor (pakiet plemników). Gdy temperatura ma około 11'C, samica wybiera dla siebie kryjówkę (najczęściej jest do doniczka z otworem lub skorupa orzecha kokosowego), w której składa kilkadziesiąt jaj i zaciekle jej broni, atakując wszystko, co zbliży się do gniazda, z dłonią właściciela włącznie. Należy też w tym okresie usunąć ze zbiornika wszystkie inne traszki. W miarę, jak zarodki zbliżają się do wyklucia, samica zaczyna opuszczać kryjówkę, by jeść, a kiedy wyklują się larwy (mają już w tym momencie wszystkie cztery kończyny), zupełnie ją opuszcza. Larwy należy odłowić i odchowywać w taki sam sposób, jak ma to miejsce u wszystkich innych traszek, przy czym absorpcja woreczka żółtkowego u traszek tego rodzaju trwa dwa tygodnie, a nawet dłużej, po tym zaś okresie larwy zaczynają normalnie polować. Metamorfoza następuje po 3-4 miesiącach przy bardzo małych rozmiarach, a morfy (przeobrażone traszki) należy hodować w płytkiej wodzie (2cm) z niewielką wysepką. Nie są przystosowane do życia na lądzie. W tym przypadku należy szczególnie uważać na ucieczkę świeżo przeobrażonych larw, gdyż wielu hodowców było zaskoczonych tą "przedwczesną" metamorfozą.
Uwagi: Choć rozród u Pachytritonów jest dość trudny, to ich chów w niewoli nie sprawia problemów, jeśli tylko jesteśmy w stanie zapewnić im dość niskie temperatury przez większą część roku.
Wszystkie traszki z tego rodzaju w handlu pochodzą z odłowu, dlatego często mogą to być osobniki chore, osłabione i zestresowane. Ponadto na wielu osobnikach znaleźć można pasożytnicze, wodne roztocza, które bez szkody na zdrowiu dla płaza można delikatnie usunąć pęsetą.