Pleurodeles waltl (Michahelles, 1830) - Traszka Waltla
zobacz cały album
Informacje Ogólne: Traszka Waltla, nazywana także Żebrowcem Waltla, należy do największych płazów ogoniastych w Europie.
Budowa i przystosowanie: Dorosłe osobniki osiągają długość całkowitą ok. 20 cm, wyjątkowo do 30 cm, jednak tak duże okazy spotyka się rzadko. Tułów jest masywny (szczególnie u samic, samce przeważnie mniejsze i mniej masywne), walcowatego kształtu, zaopatrzony w bocznie spłaszczony ogon o długości mniej więcej reszty ciała, dłuższy u samców. Głowa spłaszczona, szeroka, przystosowana do wąskich szczelin, na jej szczycie małe, czarne oczka, otoczone jasnym fałdem skórnym, skierowane ku górze (co pozwala na obserwowanie powierzchni wody), pysk zaokrąglony. Parotydy nie występują. Po bokach tułowia występują charakterystyczne pomarańczowe brodawki (po każdej stronie 8-10 w pojedynczym rzędzie)zaopatrzone w silny jad, w ich miejscach pod skórą można wyczuć ostre zakończenia żeber (W razie zagrożenia, przebijają one skórę traszki, uwalniając truciznę i raniąc przeciwnika). Skóra jest chropowata, wyposażona w liczne gruczoły.
Ubarwienie: Strona grzbietowa szara, szaro-żółta, oliwkowa lub zielonkawa obsiana ciemniejszymi, okrągławymi plamkami. Końcówki palców, wspomniane brodawki po bokach ciała oraz obwódki oczu jaśniejsze czasem nawet pomarańczowe. Brzuch jaśniejszy, żółto-beżowy, szarawy z drobnymi plamkami tworzącymi charakterystyczny deseń.
Biotop, aktywność, odżywianie: Występuje głównie na nizinach, jednak spotyka się ją także w górach, gdzie dochodzi do 1500 m n.p.m. Preferuje wolno płynące lub stojące, chłodne zbiorniki naturalne, w lasach i krajobrazach stepopodobnych, a także kanały i rowy w pobliżu siedzib ludzkich i pól uprawnych. Wybiera miejsca gęsto obrośnięte roślinnością wodną, z dużą ilością kryjówek. W głównej mierze prowadzi wodny tryb życia, zdarza się jednak, że upuszcza środowisko wodne, szczególnie w przypadku wyschnięcia zbiornika. Przebywa wtedy w wilgotnych miejscach, wśród roślinności, między kamieniami lub korzeniami. Aktywna jest po zmierzchu. Odżywia się larwami owadów, bezkręgowcami wodnymi, skorupiakami i skąposzczetami. Czasami jej ofiarą padają także larwy innych płazów.
Pora godowa i rozmnażanie: Okres godowy rozpoczyna się po okresie zimowania, w Europie przypada on na listopad, grudzień i styczeń. W tym okresie u samców wykształca się słaba szata godowa: jasny do pomarańczowego fałd skórny wokół ogona, ciemno zabarwione zgrubienia na przednich kończynach (kończyny te są szeroko rozstawione, co ułatwia samcowi uchwyt w czasie ampleksus). Samice przybierają ciemniejszy kolor. Wargi kloakalne są silniej rozwinięte u samców. Gody odbywają się w wodzie. Początkowo samiec obejmuje samicę przednimi kończynami (ampleksus brzuszny). Po kilku, kilkunastu godzinach umieszcza spermatofory tuż przy kloace samicy. Ta pobiera je i dochodzi do zapłodnienia (zapłonienie wewnętrzne). Następnie samica składa nawet do 1000 jaj, w kłębach po 10-20 sztuk, przyczepiając je do kamieni lub roślin wodnych. Jaja są z wierzchu ciemne, z dołu białawe. Ich średnica wynosi ok. 2 mm (z otoczką 7 mm). Larwy wylęgają się w zależności od temperatury po 10-13 dniach.
Rozwój larwalny: Larwy w momencie wylęgu mają długość 5-7 mm, zaopatrzone są w pierzaste skrzela i dużą płetwę ogonową. Wzrost larwy zależny jest od ilości pożywienia i temperatury wody. W okresie dwóch tygodni wyrastają przednie kończyny, po 3-4 tygodniach tylne kończyny. Larwa odżywia się drobnymi bezkręgowcami wodnymi. Przy dobrych warunkach po miesiącu osiąga ok. 2,5 cm. Metamorfoza następuje po 2 miesiącach przy długości ok. 4-5 cm. Przeobrażone osobniki osiągają dojrzałość płciową po upływie 1 roku (dł. całkowita ok. 14-16 cm).
Ciekawostki: Gatunek ten jest jednym z nielicznych płazów znoszących lekkie zasolenie wód. Wiadomo jest też, że w głębokich chłodnych zbiornikach spotyka się czasami osobniki neoteniczne.
Występowanie i podgatunki: Traszka Waltla występuje w części Półwyspu Iberyjskiego, Hiszpanii i Portugalii. Spotykany także w północno-zachodniej Afryce w Maroko. Znany jest tylko podgatunek nominatywny.
Hodowla gatunku
Wstęp: Traszka Waltla jest bardzo popularnym, wytrzymałym i łatwo się mnożącym gatunkiem i w hodowli nie sprawia w hodowli żadnych problemów, jeśli oczywiście zapewnimy jej odpowiednie warunki.
Miejsce chowu: Dla jednego osobnika lub pary akwarium powinno mieć objętość co najmniej 100 litrów, a więc wymiary 80x40x35 a dla większej ilości traszek zbiornik powinien mieć co najmniej 200 litrów. Traszki właściwie nigdy nie opuszczają wody, więc wysepki są zbędne, aczkolwiek można w akwarium umieścić kawałek pływającego korka. Głębokość wody powinna wynosić około 20cm lub więcej. Przy niekorzystnych warunkach fizykochemicznych w wodzie, traszki mogą próbować ją opuścić, choć nawet przy nadmiernie wysokich temperaturach zazwyczaj w niej pozostają. Akwaterrarium powinno być gęsto obsadzone silnymi roślinami wodnymi, jak anubiasy, żabienice, nurzańce, duże kryptokoryny, rdestnice itp. Podłoże powinien stanowić piasek, drobny żwirek, bądź duże, płaskie kamienie, ewentualnie gołe szkło. W akwarium powinien się znajdować filtr (zewnętrzny kanistrowy, lub zwykły wewnętrzny) bądź niezbyt mocne napowietrzanie, zbiornik powinien też być dobrze oświetlony, by rośliny mogły rosnąć. Należy pamiętać o pozostawieniu części akwarium pustej, gdzie traszki będą mogły przeprowadzać swój dość burzliwy rytuał godowy. W zbiorniku mogą też znajdować się kamienie, korzenie i wysuszone liście dębowe czy bukowe, które posłużą za kryjówki.
Żywienie: Traszki Waltla są duże i bardzo żarłoczne, żywią się tylko pokarmem zwierzęcym. Podstawę diety powinny stanowić dżdżownice, a dla urozmaicenia powinny być podawane małe rybki, larwy moli woskowych, świerszcze, krewetki, kryl, surowe mięso, dla większych osobników mysie noworodki, kiełże, prosionki i stonogi, karaczany, miękkie larwy mącznika młynarka.
Rozmnażanie: Rozmnożenie traszek nie sprawia problemu nawet początkującemu hodowcy, często bez jakiegokolwiek zimowania (choć sezonowy spadek temperatury w akwarium do 16-18 stopni jest jak najbardziej pomocny)- traszki Waltla mnożą się jak przysłowiowe króliki, często nawet w niesprzyjających warunkach. Podczas zalotów samiec wpływa pod samicę i od spodu łapie jej przednie kończyny swoimi, co nazywane jest ampleksusem. Po udanym przekazaniu spermatoforu samicy przez samca, po kilku dniach samica składa wiele jaj w niewielkich grudkach, przyklejając je do roślin wodnych, kamieni i szyb.
Odchów Larw: Jaja należy jak najszybciej oddzielić od dorosłych osobników gdyż zostaną potraktowane przez rodziców jako pokarm. Młode traszki też nie mogą być chowane razem z nimi, dopóki nie będą podobnych rozmiarów, co oni. Larwy wykluwają się po kilkunastu dniach, karmimy z początku najdrobniejszym żywym pokarmem, jak grindal, nicienie "mikro", najmniejsze oczliki, stopniowo zaczynając podawać rozwielitki, artemię, mniejsze larwy ochotek, tubifeks, wazonkowce, larwy komarów, w końcu wodzienie, duże ochotki, stonogi tropikalne, małe dżdżownice, larwy wodzieni. Larwy przeobrażają się mając około 8 centymetrów długości i nie ma u nich stadium życia na lądzie - cały czas spędzają pod wodą, aż do osiągnięcia dorosłości. Dobrze karmione rosną i dojrzewają bardzo szybko.
Uwagi: Polecany jest chów w grupach, traszka Waltla jest bardzo łatwa w hodowli i nadaje się doskonale dla początkujących hodowców. Przy dobrych warunkach dożywa w hodowli od 15 do 22 lat!