Hyla arborea (Linnaeus, 1758) - Rzekotka drzewna
zobacz cały album
Informacje ogólne: Hyla arborea jest gatunkiem należącym do rodziny rzekotkowatych (Hylidae).
Budowa i przystosowanie: Rzekotka drzewna ma delikatne ciało, owalnie wydłużone i lekko spłaszczone, w okolicy tylnych kończyn wyraźnie zwężone. Długość ciała dorosłych samców waha się w granicach od 3-5cm, samic od 4-5cm. Spotyka się również okazy dochodzące do długości 6cm. Skóra ciała jest delikatna, gładka, o lśniącej powierzchni, na brzuchu lekko ziarnista. Nogi mają długie palce zakończone okrągłymi, lepkimi przylgami czepnymi, które pozwalają żabce sprawnie poruszać się po pionowych lub śliskich powierzchniach. Palce tylnych nóg, do połowy najdłuższego z nich, połączone są błoną pływną.
Ubarwienie: Grzbiet ma jednolitą, ochronną barwę zieloną. Tonacja tej zieleni może się szybko zmieniać w zależności od warunków zewnętrznych - temperatury, wilgotności, oświetlenia, koloru tła lub struktury powierzchni na której rzekotka siedzi - jak również od jej samopoczucia. Przyjmuje barwę od jasno-cytrynowo-żółtej poprzez różne odcienie zieleni i brązów do barwy niemal zupełnie czarnej. Kolor utrzymuje się przez cały czas działania czynnika, który wywołał zmianę. Po jego ustąpieniu skóra staje się znowu zielona. Część grzbietową od strony brzusznej oddziela po obu bokach szeroka ciemna smuga (linia brzeżna) zaczynająca się od otworów nosowych, przechodząca przez oczy, błony bębenkowe i łącząca się u nasady tylnych nóg. Na biodrach tworzy charakterystyczne zatoki biodrowe. Linia ta od strony grzbietu jest obrzeżona żółtym cieniem. Brzuszna strona ciała jest jednolicie kremowa.
Biotop, aktywność, odżywianie: Rzekotka drzewna jest płazem aktywnym w dzień i o zmierzchu. Prowadzi lądowy tryb życia. Skacze bardzo sprawnie i na znaczną odległość, ale podczas chodzenia jest powolna. Przestraszona spada w niższe partie roślin, gdzie staje się niewidoczna. Potrzebuje dużo słońca więc najczęściej wygrzewa się na liściach niskich krzewów i zarośli w zagajnikach, kępach jeżyn lub malin. Często można spotkać ją w ogrodach i sadach. Głównie przesiaduje nieruchomo wśród liści czatując na zdobycz. Z bezpośredniej odległości chwyta owada szybkim wyrzutem języka, do którego ofiara się przylepia. Jeżeli owad unosi się w powietrzu lub porusza się w znacznej odległości rzekotka zręcznie skacze chwytając go w locie otwartym pyskiem. Nigdy nie chybia. Jej łupem padają pajęczaki, skorki, pluskwiaki, mrówki, chrząszcze, muchówki, motyle i inne owady. Na sen zimowy udaje się w okresie opadania liści służących jej za schronienie, pod koniec września - na początku października. Zimuje gromadnie na lądzie w pobliżu zbiorników wodnych.
Pora godowa i rozmnażanie: Brak jest oznak dymorfizmu płciowego, nie występuje różnica w ubarwieniu i brak u samców modzeli godowych. Jedynym znakiem, na podstawie którego można odróżnić samca od samicy, jest występowanie u samca na silnie pomarszczonym podgardlu ciemnozielonej plamy. W miejscu tym, na dnie jamy gębowej, pod językiem znajduje się duży rezonator, który podczas wydawania głosu zostaje rozdęty i tworzy duży, kulisty pęcherz, kilkakrotnie większy od głowy. Rzekotka drzewna jest najbardziej ciepłolubnym krajowym płazem. Głównym miesiącem godów tego gatunku jest maj, gdy temperatura wody osiągnie minimum 12-14o C. Odgłosy godowe rzekotek są bardzo donośne i przypominają szybko i rytmicznie powtarzany terkot. Nocą wszystkie osobniki przebywają w wodzie, natomiast rano wychodzą na brzeg i w ciągu dnia przesiadują w przybrzeżnych zaroślach. Wybierają duże zbiorniki wodne obficie zarośnięte szuwarami i roślinnością wodną - jeziora, stawy, zatoki lub rozlewiska rzeczne. Nocą samce unoszą się nieruchomo w wodzie w zajętych przez siebie rewirach w odległości około 3m. Zwrócone w jedną stronę tworzą głośny chór słyszalny z odległości co najmniej 1km. Ułatwia on samicom zlokalizowanie stawu. Samce pozostają nad wodą i koncertują nocami czasami nawet do końca lipca. W czasie składanie jaj samiec obejmuje samicę w okolicy nasady tylnych kończyn (ampleksus pachwinowy). Samica składa porcjami skrzek w postaci niedużych kłębów po 20-150 jaj. Pakiet jest słabo przylepiony do pędów roślin, oderwany pływa luzem po powierzchni wody. Całkowita liczba jaj złożonych przez jedną samicę waha się w granicach od 750-1000 sztuk. Jaja mają średnicę 1-1,5mm. Są brązowe, od spodu jasnożółte.
Rozwój larwalny: Kijanki opuszczają osłonkę jajową gdy osiągną wielkość 5-6mm. Są ciemnoszare pokryte metalicznie błyszczącymi, złotymi cętkami, których ilość powiększa się w miarę wzrostu. Płetwa ogonowa jest wysoka i zaczyna się już na głowie. Cechą charakterystyczną kijanek rzekotki drzewnej jest szerokie rozstawienie oczu - są one widoczne zarówno od strony grzbietowej jak i od strony brzusznej. Po około 3 miesiącach od opuszczenia osłon jajowych, gdy osiągną wielkość 46-50mm, kijanki przeobrażają się w małe rzekotki o długości od 13-15mm. Termin przeobrażenia zależy od daty złożenia jaj, temperatury wody i obfitości pokarmu w stawie, może przypaść nawet na początek października. Jest też prawdopodobne, że w odpowiednich warunkach kijanki zimują. Dojrzałość płciową rzekotki uzyskują po około 2 latach. Żyją do 15 lat.
Występowanie i podgatunki: Zamieszkuje Europę środkową i południową oraz Azję Mniejsza. Na wschodzie dociera do Krymu i Kaukazu. W obrębie tego gatunku na terenie Europy wyróżnia się następujące podgatunki:
- - Hyla arborea arborea,
- - Hyla arborea molleri,
- - Hyla aborea maridionalis,
- - Hyla arborea kretensis,
Ochrona: Rzekotka drzewna jest gatunkiem zagrożonym wyginięciem, szczególnie w Europie północno-zachodniej. W Polsce objęta jest całkowitą ochroną gatunkową.