Bombina maxima (Boulenger, 1905) - Kumak olbrzymi
zobacz cały album
Informacje ogólne: Bombina maxima jest największym z gatunków należących do rodziny kumakowatych (Bombinatoridae).
Budowa i przystosowanie: Gatunek o krępej budowie ciała z małą głową. Skóra grzbietu jest chropowata, pokryta dużymi, szorstkimi brodawkami. Brzuch gładki, pomiędzy tylnymi nogami znajdują się na nim drobne, malutkie brodawki. Długość dorosłych osobników 5-7,5 cm. Palce tylnych kończyn spięte błoną pływną, co umożliwia świetne pływanie. Spłoszone kumaki kryją się na dnie, wśród roślin i szlamu. Na lądzie rozpłaszczają tułów i wyginając się łukowato, odsłaniają odstraszające barwy brzucha. Przy silnym podrażnieniu, komórki gruczołów skórnych wydzielają substancję trującą o bardzo dużej toksyczności, dzięki której większość zwierząt pozostawia je w spokoju.
Ubarwienie: Grzbiet ciemnobrązowy do czekoladowego (osobniki rozmnażane w niewoli mają ubarwienie jaśniejsze). Spód ciała gładki, niebiesko-granatowy z dużymi, nieregularnymi, zółto-pomarańczowymi plamami, podobnie rozmieszczonymi u wszystkich osobników.
Biotop, aktywność, odżywianie: Kumak olbrzymi jest ściśle związany ze środowiskiem wodnym. Licznie zasiedla chłodne, wyżynne stawy i sadzawki oraz wolno płynące strumienie, często otoczone gęstą roślinnością. Spotyka się go również w zbiorikach hodowlanych na gruntach ornych. Dzień spędza w ukryciu wychodząc na polowanie po południu i wieczorem. Posiada świetny wzrok, jego pokarm stanowią wszelkie poruszające się owady, dżdżownice, mniejsze płazy i gady. Na okres zimowy ukrywa się w norach gryzoni, stertach liści lub kamieni, w korzeniach drzew. Niektóre osobniki spędzają zimę na dnie zbiorników wodnych. Wiele kumaków ginie w okresie zimy, szczególnie, gdy jest bezśnieżna. Pierwszą i drugą zimę życia przeżywa około 1-2% młodych.
Pora godowa i rozmnażanie: Wiosną po opuszczeniu miejsca zimowania, rozpoczyna się sezon godowy i trwa on od marca do lipca. Samice składają skrzek porcjami 4-20 jaj, w okresie 4-48 godzin, umieszczając je na roślinach, kamieniach lub na dnie zbiornika. Łączna ilość jaj złożona przez jedną samicę wynosi około 200szt. Dymorfizm płciowy słabo zaznaczony. Samice są bardziej krępe od samców, ich skóra grzbietowa jest gładsza.
Rozwój larwalny: Larwy przez pierwszy tydzień po wykluciu wiszą przyczepione otworem gębowym do roślin, czerpiąc substancje odżywcze z woreczka żółtkowego, natomiast w dalszym stadium rozwojowym odżywiają się pokarmem zarówno roślinnym jak i zwierzęcym, np. zwłokami ryb. Rozwinięte kijanki osiągają 3 cm długości, a ich charakterystyczną cechą wyglądu jest marmurkowy wzór na płetwie ogonowej. Metamorfoza następuje po około trzech miesiącach. Młode kumaki olbrzymie w momencie wyjścia na ląd są najmniejsze spośród wszystkich gatunków z rodziny kumakowatych i mierzą zaledwie 7 mm. Przez pierwsze kilka dni przebywają na płyciźnie gubiąc dużą resztkę ogona. Dojrzałość płciową osiągają po 12-14 miesiącach.
Występowanie i podgatunki: Zasięg występowania Bombina maxima obejmuje prowincje Sichuan, Yunnan i Guizhou w południowo-zachodnich Chinach.
Ochrona: Brak jest informacji na temat zagrożenia populacji.
Hodowla gatunku
Miejsce chowu: Akwarium lub akwaterrarium o rozmiarach typowych dla kumakowatych - dla 4 osobników 40x30x30 cm (dł/szr/wys). Trzeba jednak pamiętać, że płazy te lubią życie stadne, dlatego najlepiej hodować grupę 6-12 osobników, przy czym należy odpowiednio powiększyć objętość zbiornika. Kumaki olbrzymie wymagają dużego obszaru wodnego, najlepiej około 2/3 lub 3/4 powierzchni akwaterrarium, z małą ilością roślin wodnych. Głębokość wody 5-6 cm, maksymalnie 10 cm, z umieszczonymi w niej płaskimi kamieniami lub płycizną tak, aby zwierzęta mogły siedzieć zanurzone do połowy w wodzie. Część lądowa nie musi być gęsto obsadzona roślinami, ale powinna posiadać kryjówki w postaci położonych korzeni lub kamieni, pod którymi kumaki mogą się ukryć, obserwując jednocześnie otoczenie. Gatunek nie wymaga dodatkowego ogrzewania. Temperatura wody powinna wynosić około 18°-20°C (~ 64F). Zimą można trzymać pojemnik hodowlany na nie ogrzewanym oknie. Ponieważ kumak olbrzymi prowadzi przyziemny tryb życia, przykrycie zbiornika nie jest konieczne, jednak zalecane.
Żywienie: W hodowli kumaki karmimy dżdżownicami, świerszczami, kawałkami surowego mięsa, małymi rybkami, molami woskowymi, planktonem łąkowym. Dietę kumaków należy okazjonalnie uzupełniać witaminami (np. Vibowit raz w miesiącu).
Rozmnażanie: Okres rozrodczy musi być poprzedzony zimowym obniżeniem temperatrury. Po stopniowym powrocie do temperatury pokojowej samce zaczynają kumkać. Nocą następuje łączenie się w pary. Samice składają skrzek porcjami po 4-20 jaj w okresie od 4-48 godzin. Łączna ilość jaj złożona przez samicę może dochodzić do 200szt.
Odchów larw: Kijanki przez pierwszy tydzień po wykluciu wiszą przyczepione otworem gębowym do roślin, odżywiając się woreczkiem żółtkowym. Następnie żywią się pokarmem roślinnym i zwierzęcym, można im podawać pokarm dla ryb w płatkach. Okres larwalny trwa około trzech miesięcy. Młode kumaki w momencie wyjścia na ląd mierzą zaledwie 7 mm i przez pierwsze kilka dni przebywają na płyciźnie gubiąc dużą resztkę ogona. Potrzebują wtedy bardzo małego pokarmu - karmimy je muszkami owocówkami, mszycą, wylęgiem świerszcza lub drobnym tubifeksem. Wskazane jest doświetlanie kijanek i młodych kumaków światłem słonecznym. Mniej więcej półtora miesiąca po metamorfozie młode kumaki zaczynają szybko rosnąć. Jeśli mają urozmaiconą i obfitą dietę, po 8 miesiącach osiągają dojrzałość płciową.
Zimowanie: Kumaki olbrzymie najlepiej zimować w terrarium wypełnionym wilgotnym mchem, w temperaturze 5-7°C, przez okres około dwóch miesięcy. Będą one aktywne lecz ze względu na obniżoną temperaturę, rzadziej je odżywiamy.
Uwagi: W czasie dnia kumaki lubią przebywać w kryjówkach, jednocześnie bacznie śledząc otoczenie. Na polowanie wychodzą późnym popołudniem, jednak w niewoli łatwo się oswajają i przyjmują pożywienie niezależnie od pory dnia. Młode żabki nie powinny być trzymane w jednym pomieszczeniu z dorosłymi osobnikami gdyż cechuje je duży kanibalizm. W niewoli średnio przeżywaja 12 lat jednak zdarzały się przypadki osiągnięcia wieku 29 lat.